Το βράδυ της Παρασκευής, στο θέατρο της Αρχαίας Ήλιδας, παρουσιάστηκε ο Φιλοκτήτης, το βίαιο και ρεαλιστικό πολιτικό δράμα του Σοφοκλή, το οποίο γράφτηκε το 409 π.Χ για να ενεργοποιήσει την πολιτική συνείδηση των Αθηναίων, σε μια πολύ κρίσιμη περίοδο, μια τραγωδία που επιτελεί ακόμη και σήμερα αυτό τον σκοπό.
Το θεατρόφιλο κοινό της Ηλείας, το οποίο πλημμύρισε τις εξέδρες του θεάτρου, καταχειροκρότησε τους ηθοποιούς και τους συντελεστές της παράστασης, την οποία σκηνοθετεί η Μαρλέν Καμίνσκυ, αποδεικνύοντας πως παρά την κρίση και τις δυσκολίες της καθημερινότητας ο κόσμος διψά για καλό θέατρο.
Περίπου χίλια άτομα έδωσαν το πιο θερμό τους χειροκρότημα στους ηθοποιούς και τους συντελεστές του “Φιλοκτήτη”
Η τραγωδία
Η δράση του έργου, τοποθετείται στη Λήμνο, όπου δέκα χρόνια πριν οι Αχαιοί εγκατέλειψαν τον Φιλοκτήτη, με μια αθεράπευτη και οδυνηρή πληγή -από δάγκωμα φιδιού-, να ζει μόνος σε μια βρώμικη σπηλιά του ακατοίκητου νησιού. Ένας χρησμός όμως, τους πληροφορεί πως χωρίς το τόξο του Φιλοκτήτη, ιερό κληροδότημα του Ηρακλή, η νίκη είναι αδύνατη. Έτσι, οι Έλληνες αποφασίζουν να στείλουν τον Οδυσσέα και το Νεοπτόλεμο στη Λήμνο, ώστε να βρουν τον Φιλοκτήτη και να επιστρέψουν μαζί με αυτόν και το τόξο του, στην Τροία.
Ο φιλόδοξος Νεοπτόλεμος πείθεται αρχικά από τον τετραπέρατο Οδυσσέα, να τον βοηθήσει να αποσπάσουν το τόξο με δόλο, ύστερα όμως από πολλές μεταπτώσεις, βρίσκει ξανά την εντιμότητα και την ευσυνειδησία του, και αποκαλύπτεται διάφανος μπροστά στον Φιλοκτήτη. Μαζί και με την θεία παρέμβαση, ο πληγωμένος ήρωας αποφασίζει τελικά, μετά από μεγάλες εσωτερικές και εξωτερικές συγκρούσεις, να τους ακολουθήσει στην Τροία.
Μια «ανθρώπινη» προσέγγιση
Η σκηνοθετική προσέγγιση της Μαρλέν Καμίνσκυ ήταν υποδειγματική, λιτή και ανθρωποκεντρική. Σύμμαχοί της, η εξαιρετική μετάφραση του Γιώργου Μπλάνα, τα προσεγμένα κοστούμια του Γιάννη Μετζικώφ, το απλό αλλά πολύ ευρηματικό σκηνικό του Γιώργου Γεωργίου (η κυκλική μεταλλική κατασκευή, που είναι ταυτόχρονα καράβι, νησί, σπηλιά, και μέσα της κρύβει το τόξο του Φιλοκτήτη), οι φωτισμοί της Αλίκης Δανέζη-Knutsen, που μαζί με την πρωτότυπη μουσική της Ευαγγελίας Βελλή – Κοσμά και Constantine Skourli, δημιούργησαν από την αρχή μια ατμοσφαιρικότητα, και εξυπηρέτησαν πολύ άρτια την αφήγηση.
Όσο για την ομάδα των ηθοποιών (χορός) και τους τρεις πρωταγωνιστές, φάνηκε πως σίγουρα αποτελούν μεγάλη έμπνευση για την Γερμανίδα σκηνοθέτιδα, η οποία έδωσε μεγάλη έμφαση στην ανάδειξη των ερμηνευτικών τους δυνατοτήτων.
«Συναισθηματικός» Φιλοκτήτης
Ο Τάσος Νούσιας, ίσως στην καλύτερη στιγμή της καριέρας του, είναι ένας ανθρώπινος και πολύ συναισθηματικός Φιλοκτήτης. Κατάφερε με αριστοτεχνικό τρόπο να αποδώσει όλες τις πλευρές του τυρρανισμένου ήρωα, χωρίς υπερβολές και άσκοπες μεμψιμοιρίες, με ρεαλισμό και εκφραστικότητα. Κουβάλησε – μαζί με το βαρύ του τόξο – και όλους τους συμβολισμούς του ήρωά του.
Μας «έδειξε» τη δύσοσμη πληγή του, να καίγεται από το δηλητήριο της εξουσίας. Μια πληγή που κακοφορμίζει για αιώνες στα κορμιά και στις ψυχές των ανθρώπων που σαν τον Φιλοκτήτη, εγκαταλείπονται στο περιθώριο, γιατί δεν είναι ή έπαψαν να είναι… χρήσιμοι.
Συνάντηση “γιγάντων”, ή αλλιώς όταν ο Τάσος Νούσιας συνάντησε επί σκηνής την Μαρία Πρωτόπαππα
Κυνικός Οδυσσέας…
Η Μαρία Πρωτόπαππα, είναι μια πολύ έμπειρη και ικανή ηθοποιός. Δεν περιμέναμε φυσικά να την δούμε ως πολυμήχανο Οδυσσέα για να το αντιληφθούμε… αλλά για ακόμη μια φορά μας χάρισε μια γεμάτη δυναμισμό ερμηνεία, χωρίς όμως υπερβολές και συναισθηματικά σκαμπανεβάσματα, ενώ ανέδειξε αριστοτεχνικά τον κυνισμό, και την δολιότητα του ήρωά της.
Απέδωσε ακόμη πολύ έξυπνα τα κωμικά στοιχεία με τα οποία ντύνει ο Σοφοκλής τον βασιλιά της Ιθάκης, “καταδεικνύοντας” τον ως ένα πιόνι – ως έναν σκοτεινό εκτελεστή πολιτικών σκοπιμοτήτων…
Ελπιδοφόρο ξεκίνημα
Για τον Γιώργο Αμούτζα, ήμουν προετοιμασμένη να γράψω αρνητικά πράγματα. Βλέπετε είναι ο πρώτος άνθρωπος που με “στήνει” σε προγραμματισμένη συνέντευξη, και χωρίς καμία ειδοποίηση μάλιστα. Έτσι νόμιζα πως η έπαρση που μου φανέρωσε με την στάση του, σίγουρα θα μεταφερθεί και επί σκηνής…
Η αλήθεια είναι όμως πως ο νεαρός ηθοποιός έκανε μια σπουδαία -πρώτη- εμφάνιση σε αρχαίο δράμα. Ο ρόλος του Νεοπτόλεμου ταίριαζε στο ρωμαλέο και ευγενές παρουσιαστικό του, όμως δεν στάθηκε εκεί. Απέδωσε με νεύρο και ρομαντικές αποχρώσεις την ωρίμανση του ήρωά του, αλλά και όλες του τις μεταπτώσεις και τις αμφιταλαντεύσεις μέχρι να συναντήσει ξανά την αλήθεια του.
Ήταν πραγματικά πολύ καλός και άξιζε όλα τα μπράβο που άκουσε από το συνεπαρμένο κοινό.
Ο εξαμελής χορός έκλεψε τις εντυπώσεις με την άρτια κινησιολογία του
Περί Ορχήσεως…
Τέλος, ο εξαμελής χορός (Βαγγέλης Κρανιώτης, Βαγγέλης Μάγειρος, Τάσος Θεοφιλάτος, Παντελής Αρουσαλίδης, Αλέξανδρος Φιλιππόπουλος, Μάρκος Γέττος) παίρνει τον λόγο χωριστά. Είδαμε έξι πολύ ταλαντούχους ηθοποιούς, με άρτια κινησιολογία, και πολύ καλά δουλεμένη τη σωματικότητά τους, ενώ στήριξαν εξαιρετικά και την αφήγηση.
Το μόνο αρνητικό…
Ως απο μηχανής θεός εμφανίζεται ο Ηρακλής, ή μάλλον δεν εμφανίζεται… ακούγεται, με την φωνή του Τάσου Νούσια. Θεωρώ πως ήταν ένας πολύ έυστοχος συμβολισμός που οι περισσότεροι αντιλήφθηκαν. Μια «δήλωση» απέναντι στις θεϊκές παρεμβάσεις στην ζώη των ανθρώπων, και ίσως ταυτόχρονα ένα ρεαλιστικό σχόλιο για την μη ύπαρξη από μηχανής θεών. Ταυτόχρονα όμως, τεχνικά τουλάχιστον, δεν μου λειτούργησε, νομίζω ότι μια ανάσα από το τέλος, αυτό το “ηχογραφημένο μήνυμα” έβγαλε το κοινό εκτός κλίματος.
Καμιά φορά το τι λέμε έχει την ίδια ακριβώς σημασία με τον τρόπο που το λέμε… Ίσως είναι μια λεπτομέρεια που θα έπρεπε να την ξαναδουν, στον δρόμο προς την Επίδαυρο.
Πηγή
Δεν υπάρχουν σχόλια
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.